Trời nhá nhem tối, khói bếp bắt đầu lãng đãng bốc lên từ những mái nhà trong bản làng nơi biên thùy Tây Nam, quyện lẫn mùi thức ăn.
Vu Hằng ngửi thấy mùi cơm chín, từ từ mở mắt. Phía trên là chiếc màn tuyn màu trắng sữa đã cũ, sọc vải không đều, còn có vài lỗ thủng nhỏ.
Cậu mơ màng ngồi dậy từ chiếc giường gỗ, nhìn quanh căn phòng tối, thấy một chiếc bàn viết đóng thủ công, gần cửa chính có treo mấy chiếc nón lá trên tường.
Một đoạn ký ức ùa vào não cậu. Vu Hằng tiếp nhận rất nhanh, ánh mắt mông lung dần trở nên trong trẻo, cậu khẽ lẩm bẩm:
“Bố... Ông nội...”
Từ khi có ký ức, Vu Hằng luôn chỉ có một mình. Ba trăm năm trước, cậu tình cờ nhận được chỉ dẫn của Thiên Đạo, rằng chỉ cần trở thành vu y xuất sắc nhất đương thời, cậu sẽ có cơ hội gặp lại người nhà.
Dù trong ký ức, ông nội và bố hiện tại đều không có ở nhà, nhưng Vu Hằng cũng không vội, chắc chắn họ sẽ sớm gặp lại thôi.
Vu Hằng đang mong chờ cảnh tượng đó thì có tiếng bước chân vang lên trên cầu thang gỗ. Không lâu sau, một thiếu niên chừng mười bảy, mười tám tuổi, đầu cắt kiểu úp nồi, đeo kính gọng tròn, từ dưới lầu đi lên, vừa đi vừa thở hổn hển nói: “Vu Hằng, nhà tớ nấu cơm xong rồi. Mẹ tớ hôm nay hình như làm món khuỷu heo quay giòn bì đó.”
Nghĩ đến miếng thịt khuỷu heo ngoài giòn trong mềm, đôi mắt sau cặp kính dày cộp của Chu Dịch sáng lên. Nghe vậy, yết hầu Vu Hằng khẽ động. Hai người cực kỳ ăn ý, lập tức cùng đi xuống lầu.
Ông nội Vu Hằng là thầy lang duy nhất trong bản, mở một tiệm thuốc tên là Y Quán Thừa Đức đã được 40 năm. Trên lầu là nơi ở của hai ông cháu, còn toàn bộ tầng dưới là tiệm thuốc. Gian chính treo ảnh thờ Hoa Đà, Trương Trọng Cảnh..., các loại dược liệu được xếp gọn gàng trong tủ thuốc.
Bước ra khỏi tiệm thuốc thoang thoảng mùi dược liệu, hai người đi trên con đường mòn lát đá xanh lộn xộn.
Trong mùi cơm thơm nồng, từ phía xa, nơi ánh đèn sáng trưng, vọng lại tiếng nhạc cổ xưa với giai điệu kỳ lạ, theo sau là tiếng pháo nổ lẹt đẹt.
Chu Dịch đẩy gọng kính trên mũi, ngạc nhiên hỏi nhỏ: “Tiếng nhạc này sao kỳ quái vậy?”
Đây là tục lệ tang ma đặc biệt của bản Nam Na. Khi có người trong bản qua đời, người nhà sẽ đốt pháo trước cửa để báo tang, số lượng pháo cũng có quy định: người già qua đời thì đốt ba dây pháo dài, người trung niên đốt hai dây, còn người vị thành niên chưa đủ 18 tuổi chết yểu thì đốt một dây.
Nghe tiếng pháo nổ nhanh gọn như vậy, xem ra là một người vị thành niên chết yểu.
Vu Hằng nhìn về khoảng sân xa xa, nói: “Tiếng nhạc dẫn hồn cho người chết bất thường sẽ được tấu với giọng điệu trầm hơn.”
Chu Dịch vừa định gật đầu, bỗng kinh ngạc nhìn Vu Hằng: “Vu Hằng, đầu óc cậu... bình thường rồi à?”
Vu Hằng thu lại tầm mắt, khóe miệng giật giật.
Đầu óc cậu vẫn luôn rất bình thường.
Cả bản Nam Na này, ai mà không biết cháu trai của ông Vu từ lúc được bế về đã là một đứa trẻ có vấn đề về trí tuệ? Hai chữ "bình thường" tuyệt đối không liên quan gì đến Vu Hằng.
Vì thế, không ít người trong bản bắt nạt Vu Hằng. Chu Dịch đương nhiên cũng không dám đắc tội với đám lưu manh học sinh đó, nhưng cậu đã lén nói chuyện này với ông nội mình là trưởng bản. Ngày hôm sau, ông nội cậu đã mắng cho tên cầm đầu một trận nên thân.
Chu Dịch không khỏi đánh giá kỹ lưỡng Vu Hằng vừa đột nhiên trở nên bình thường. Cậu vẫn luôn biết Vu Hằng cực kỳ đẹp trai: đôi mắt đen như bầu trời đêm, làn da trắng nõn tựa ánh trăng đêm đông, dường như không bao giờ sạm đen vì nắng. Đặc biệt là nốt ruồi son giữa hai hàng lông mày, giống hệt bức tượng Hà Thần mà ông nội từng dẫn cậu đi lễ bái.
Vu Hằng nhìn thân hình tròn trịa như bình gas, có phần không khỏe mạnh của Chu Dịch, nói: “Cậu nên chú ý quản lý vóc dáng đi, không thì người tiếp theo (chết) sẽ là cậu đấy.”
Vu Hằng vừa dứt lời, mẹ Chu đang đeo tạp dề đi ra, vẫy tay gọi họ: “A Dịch, Tiểu Hằng, mau vào ăn cơm.”
Nghĩ đến món khuỷu heo quay giòn bì tối nay, hai người lập tức chui vào bếp rửa tay, sau đó vội vàng ngồi vào bàn ăn.
Chu Dịch gắp một miếng cho Vu Hằng trước, sau đó nhét một miếng thịt khuỷu heo quay giòn rụm vào miệng mình, vừa nhai vừa hỏi lí nhí: “Mẹ, ông nội đâu rồi?”
Vừa dứt lời đã thấy một ông lão mặc chiếc quần đùi trắng, mình trần từ ngoài bước vào. Trên tai ông còn kẹp hai điếu thuốc, một điếu thuốc lào, một điếu thuốc lá cuốn tay.
Trưởng bản rửa tay rồi ngồi xuống, thở dài nói: “Thằng bé nhà họ Lại mất rồi. Ăn cơm xong phải qua nhà nó giúp một tay.”
Trong bản có đám tang, nhà nào nhà nấy ít nhiều cũng sẽ qua phụ giúp.
Đầu Chu Dịch đang cắm cúi vào bát cơm bỗng ngẩng lên, như không tin vào tai mình, hỏi lại: “Ai chết cơ? Hôm qua con rõ ràng còn thấy nó mà...”
"Bớt hỏi đi!" Trưởng bản trừng mắt nhìn Chu Dịch, ông dạo này bận tối mắt tối mũi. Rồi ông nhìn sang Vu Hằng đang ngồi cạnh cháu mình, ăn uống ngon lành, vẻ mặt có chút lo lắng: “Vu Hằng, ông nội cháu vào núi hái thuốc sao đến giờ vẫn chưa về?”
Ông nội Vu Hằng mấy ngày trước nói muốn vào núi hái thuốc, liền gửi Vu Hằng sang nhà trưởng bản ăn cơm. Ông trưởng bản không phải lo tốn thêm miệng ăn, mà là lo ông Vu mãi chưa về.
Nếu không phải nhận được tin nhắn báo bình an, trưởng bản đã định đi mấy dặm đường ra đồn cảnh sát duy nhất ngoài cổng bản để báo án rồi.
Vu Hằng nhìn đĩa tre đựng thịt khuỷu heo quay còn lại chẳng bao nhiêu, đành đặt đũa xuống, xoa xoa những ngón tay thon dài trắng nõn của mình, bấm đốt tính toán, rồi trấn an: “Ông Trưởng bản, ông nội cháu sẽ không sao đâu ạ, ông đừng lo.”
Trưởng bản lập tức kinh ngạc nhìn Vu Hằng: “Khoan đã, thằng bé này... khỏi rồi à?”
Chu Dịch lau miệng đầy dầu mỡ, nói: “Ông nội, Vu Hằng vừa đột nhiên bình thường lại rồi.”
Trưởng bản thấy ánh mắt Vu Hằng lúc này trong veo, không còn vẻ ngây dại mờ mịt như trước, vô cùng ngạc nhiên.
Ông lão đập chân kêu lên kinh ngạc: “Mấy năm trước lão Lai mặt rỗ đó đúng là có chút bản lĩnh thật!”
Thấy mọi người trên bàn ăn đều đổ dồn ánh mắt tò mò về phía mình, ông trưởng bản hắng giọng nói: “Chính là lão Lai mặt rỗ đã xem bói cho Vu Hằng lúc mới được bế về đó. Lão nói Vu Hằng thiếu một hồn một phách, nuôi vài năm hồn phách sẽ tự về.”
Vu Hằng là do nhà họ Vu nhận nuôi, chuyện này không phải bí mật gì trong bản.
Chuyện này phải kể từ bố của Vu Hằng là Vu Tố. Khi Vu Tố còn nhỏ, lúc đang nghịch nước ở con sông nhỏ đầu bản phía đông, không ngờ bị chuột rút, cảm giác như có ai đó đang hung hăng kéo cậu xuống chỗ nước sâu.
Lúc đó Vu Tố sợ hãi vùng vẫy kêu cứu, sặc mấy ngụm nước. Ngay khi cậu sắp bị dòng nước ngầm cuốn đi, lão Lai mặt rỗ điên điên khùng khùng đã vớt Vu Tố lên bờ.
Ông Vu định hậu tạ lão Lai, nhưng không ngờ lão ta biến mất hoàn toàn. Mãi bảy tám năm sau, vào một đêm mưa to mười bảy năm trước, lão Lai đột nhiên ôm một đứa bé đến Y Quán Thừa Đức, giao đứa bé cho hai cha con ông Vu.
Đứa bé đó chính là Vu Hằng.
Sáng hôm sau, lão Lai mặt rỗ chết. Lão nhảy xuống chính con sông nhỏ ngày trước và chết đuối.
Hai cha con báo cảnh sát, xác định đứa bé sơ sinh không phải trẻ bị bắt cóc. Vu Tố nhìn Vu Hằng bụ bẫm đáng yêu trong tã lót, nhớ lại ơn cứu mạng năm xưa của lão Lai, bèn dứt khoát nhận nuôi Vu Hằng.
Chuyện này được đồn đại rất ly kỳ trong bản. Dân bản vốn tưởng đó chỉ là lời lão Lai nói đại để mau chóng giao đứa bé đi, ai ngờ Vu Hằng thật sự có ngày trở thành người bình thường.
Mẹ Chu không kìm được kéo Vu Hằng ngắm tới ngắm lui, vẻ mặt đầy hiếu kỳ.
Kể xong câu chuyện mà cả bản ai cũng biết, ông trưởng bản lại cố ý quan sát sắc mặt Vu Hằng, rồi nói thêm: “Vu Hằng là đứa trẻ đã vào gia phả nhà họ Vu rồi đấy nhé. Lão Vu coi cháu như cục vàng, thương lắm đấy, thân thiết lắm.”
Vu Hằng mỉm cười hiểu ý. Ông Trưởng bản chắc là sợ cậu đột nhiên bình thường lại, sẽ vì thân phận con nuôi mà nảy sinh khúc mắc.
Vu Hằng: “Ông Trưởng bản không cần lo lắng đâu ạ.”
Vu Hằng tỉnh lại liền có thêm một đoạn ký ức. Hóa ra họ đang sống trong một cuốn sách. Bố cậu, Vu Tố, tình cờ trở thành quản gia cho một gia đình giàu có ở Kinh Thị (Thủ đô). Sau này vì biết được bí mật của vị tổng tài bá đạo, ông bị kẻ đó vắt chanh bỏ vỏ, đuổi ra khỏi nhà, cuối cùng sẽ chết trong "nghèo túng cùng quẫn".
Mà ông Vu vốn đã cao tuổi, cảnh người đầu bạc tiễn kẻ đầu xanh khiến ông suy sụp, chưa đầy một năm sau cũng qua đời.
Mấy năm nay, bố Vu Tố tháng nào cũng gửi về nhà một khoản tiền lớn, giúp hai ông cháu sống khá thoải mái trong bản, xem ra lương quản gia nhà giàu của ông không thấp.
Có lẽ vì là nhân vật phụ không quan trọng, trong sách không mô tả chi tiết tại sao cuối cùng Vu Tố lại chết trong nghèo túng cùng quẫn, tạm thời không biết có ẩn tình gì khác như "bị hại đến nghèo túng" hay không.
Vu Hằng khó khăn lắm mới có được người thân, tuyệt đối không để họ xảy ra chuyện. Nếu bố cậu cuối cùng có khả năng chết trong "nghèo túng cùng quẫn", vậy thì cậu sẽ kiếm một khoản kha khá cho bố trước khi bí mật của vị tổng tài kia bị phanh phui.
Vì thế, Vu Hằng chân thành nhìn trưởng bản, hỏi: “Ông Trưởng bản ơi, bây giờ làm gì thì kiếm được nhiều tiền ạ?”
Chu Dịch ợ một cái, buột miệng đáp: “Bây giờ kiếm tiền nhất chắc là làm minh tinh, làm hot Tiktoker, livestream.”
Mẹ Chu trừng mắt nhìn con trai, sợ con mình dạy hư Vu Hằng vừa mới bình thường lại, nhắc nhở: “Các con nên chăm chỉ học hành, đừng có nghĩ đến mấy trò chơi bời.”
“Tiểu Hằng đã là đứa trẻ bình thường rồi, nói với nhà trường xem có thể nhập học bình thường không? Học nhiều chữ mới mong thoát khỏi núi lớn này được.”
Chu Dịch mấp máy môi, không nói gì thêm.
Vu Hằng nhớ lại cuộc điện thoại cách đây không lâu của Vu Tố, ông nói đã bàn với chủ nhà, dự định ba tháng sau sẽ đón cậu và ông Vu lên Kinh Thị sống. Kinh Thị là thành phố lớn, sẽ bao dung hơn với những thiếu niên trí tuệ chậm phát triển.
Ông trưởng bản nhìn ánh mắt nhắc nhở của con dâu, đặt chén rượu thuốc xuống, cười nói: “Mẹ thằng A Dịch, thời buổi bây giờ khác xưa rồi. Internet cũng có mặt tốt của nó chứ. Có thêm vài người nổi tiếng trên mạng giới thiệu bản Nam Na của chúng ta, đợi đường sắt cao tốc mở xong thì phát triển du lịch, để dân bản ai cũng có cuộc sống sung túc hơn.”
Bản Nam Na vị trí hẻo lánh, mấy năm nay dưới sự dẫn dắt của chính quyền đang chuẩn bị phát triển kinh tế du lịch để thu hút khách, vì thế đã thực hiện không ít hoạt động sáng tạo.
Nghĩ đến đây, trưởng bản lại lộ vẻ lo lắng: “Ông nội của Vu Hằng chắc hai ngày nữa cũng chưa về được, vậy kế hoạch ‘Trăm ngày livestream’ trên nền tảng Cá Mập kia phải làm sao đây? Bỏ sao?”
Gần đây video ngắn bùng nổ, các nhà đầu tư mới cũng muốn chen chân vào miếng bánh này, vì thế đã cho ra mắt nền tảng video ngắn Cá Mập. Để quảng bá, nền tảng này lại tổ chức hoạt động "Kế hoạch trăm ngày livestream". Streamer mới tham gia hoạt động, hoàn thành điểm danh livestream đủ trăm ngày là có thể nhận được ít nhất 5000 tệ tiền thưởng.
Ông trưởng bản vì muốn quảng bá du lịch bản Nam Na, vẫn luôn mời thầy lang duy nhất của bản là ông Vu tham gia hoạt động livestream này. Ông nội Vu Hằng thực sự không từ chối nổi ông trưởng bản, đành phải đăng ký tài khoản trên nền tảng Cá Mập và đăng ký tham gia hoạt động.
Ai ngờ ông Vu lên núi hái thuốc đến giờ chưa về, mà ngày mai chính là ngày hoạt động livestream chính thức bắt đầu.
Trưởng bản tức tối nghĩ, lão Vu già ranh ma đó chẳng lẽ vì khó từ chối nên cố tình trốn đi rồi?
Vu Hằng suy nghĩ rồi nói: “Ông Trưởng bản, nếu vậy cháu có thể thay ông nội tham gia livestream ạ.”
Ông nội là thầy lang duy nhất trong bản, cậu là vu y nổi danh nhất 300 năm qua, đều là chữa bệnh, thay thế chắc không thành vấn đề.
Thời buổi này, miếng cơm trên mạng không phải ai cũng dễ dàng kiếm được. Cho dù Vu Hằng giờ đã thành người bình thường, trưởng bản cũng không thực sự tin lời cậu, nhưng cũng không vội từ chối.
Người trẻ tuổi mà, đối với những điều mới lạ luôn có chút nhiệt tình. Đợi qua cơn hứng thú là thôi, ông không cần thiết phải dập tắt sự tự tin của Vu Hằng. Đặc biệt là khi cậu vừa mới hồi phục bình thường, chắc hẳn đang rất tích cực và hăng hái với mọi thứ.
Mọi người vừa ăn xong, đặt bát đũa xuống thì thấy một người đàn ông đầu quấn khăn tang trắng bước qua ngưỡng cửa vào nhà, vẻ mặt hoảng sợ và căng thẳng, run giọng nói: “Ông Trưởng bản, mau qua nhà họ Lại xem đi, quan tài của thằng Lại Oa Tử... cái quan tài đó...”
Trưởng bản cũng chỉ tranh thủ về ăn miếng cơm, ăn xong là phải chạy qua nhà họ Lại giúp đỡ. Vừa nghe vậy, ông lập tức xỏ dép rơm đi ra ngoài.
Mẹ Chu nghe tiếng nhạc ma quái dị từ xa vọng lại, cũng cởi tạp dề ra cửa đi về phía nhà họ Lại, không quên quay đầu lại nhắc Chu Dịch: “A Dịch, con ngoan ngoãn về phòng học bài làm bài tập đi, bát đũa chờ mẹ về rửa.”
Chu Dịch im lặng nhìn đống bát đĩa thừa trên bàn, vài giây sau bắt đầu dọn dẹp.
Vu Hằng ăn ké bữa cơm ở nhà Chu, cũng đứng dậy phụ dọn bát đũa, định mang vào bếp rửa.
Đống bát bẩn được thả lộn xộn vào chậu đầy bọt nước rửa chén, trong chậu còn nổi một miếng xơ mướp dùng để cọ rửa.
Giữa tiếng nhạc ma ai oán lúc gần lúc xa, Chu Dịch vừa cọ đĩa vừa bắt chuyện với Vu Hằng để phá vỡ sự im lặng trong bếp: “Thịt khuỷu heo tối nay ngon thật đấy, chỉ là ít quá, không biết lần sau bao giờ mới được ăn nữa.”
Vu Hằng cúi đầu chăm chú rửa đĩa, chóp mũi xinh xắn dính chút bọt xà phòng, thuận miệng đáp: “Đi ăn cỗ đám ma.”
Chu Dịch sững người, không khỏi hạ giọng: “Cỗ đám ma? Chúng ta đang nói về thịt khuỷu heo mà? Ý cậu là... cỗ đám ma của thằng Lại Oa Tử?”
Chu Dịch nhíu mày. Ở bản Nam Na, người ta rất kiêng kỵ việc tham dự cỗ đám ma của những người chết bất đắc kỳ tử, đặc biệt là đám trẻ vị thành niên như bọn họ.
Ông nội cậu là trưởng bản, qua nhà họ Lại giúp đỡ là chuyện bắt buộc, còn bọn họ thì không cần đi.
Chu Dịch rất ghét thằng nhóc nhà họ Lại đó. Nó suốt ngày trêu chó ghẹo mèo trong bản, còn học đòi làm thành phần bất hảo. Trước đây Chu Dịch còn từng thấy Lại Oa Tử đẩy Vu Hằng xuống cái giếng cạn ở đầu bản phía đông, làm đầu Vu Hằng chảy đầy máu. Phải đợi đám Lại Oa Tử đi rồi, cậu mới dám chạy tới kéo Vu Hằng lên.
Chu Dịch thấy Vu Hằng cũng không bị sẹo gì, nhưng vẫn không nhịn được hỏi: “Vu Hằng, cậu bình thường lại rồi chẳng lẽ quên mất thằng Lại Oa Tử đã bắt nạt cậu thế nào à?”
Chu Dịch ném miếng xơ mướp vào chậu nước, nhỏ giọng nhắc: “Cậu nói xem cậu đến cỗ đám ma của nó làm gì? Không sợ kiêng kỵ gì à?”
Vu Hằng ngạc nhiên: “Không phải cậu vẫn muốn ăn khuỷu heo quay giòn bì à?”
Chu Dịch nghĩ đến món khuỷu heo quay giòn rụm tối nay, đành nuốt nước miếng. Nhưng khi vừa định gật đầu, cậu lại rơi vào kinh ngạc tột độ: “Cậu đi ăn đám ma chỉ để ăn chực món thịt khuỷu heo thôi á?”
Giọng Vu Hằng bình tĩnh mang theo một tia nghi hoặc: “Chứ sao nữa?”
Chu Dịch: “...”
Đúng là anh hùng, đến cơm cúng người chết cũng dám ăn chùa.